Verantwoording in de zorg is echt niet meer verantwoord!

Naar schatting besteden zorgorganisaties gemiddeld eenderde van hun tijd aan registratie en verantwoording. Maar ondanks alle goede bedoelingen zijn de registratielasten de afgelopen jaren met 5 procent gestegen. Veel onnodige registratie en verantwoording, zoals aanbestedingen, rechtsmatigheidstoetsen en externe audits, kosten tijd en geld dat niet besteed kan worden aan zorg.

Wij zeggen: maximaal 10 procent tijd voor verantwoording, meer is niet verantwoord. Schaarste aan mensen maakt de urgentie nog groter. We moeten ruimte en dus tijd creëren voor aandachtsvolle zorg en fijn werk in een aantrekkelijke(r) sector. Zorgtijd moet besteed worden aan zorg, aan goede afstemming, aan ontwikkeling. 

Wij ondersteunen het RVS adviesrapport ‘Is dit wel verantwoord?’ van 10 oktober 2023, maar er is meer nodig en het moet sneller. Als zorgbestuurders zeggen wij: 'Nee, dat is niet meer verantwoord! Het moet anders.’

Wat past er binnen die 10 procent verantwoording? Wij doen een voorstel. En we vragen de politiek om onze oproep en benadering te omarmen en op te nemen in het regeerakkoord. Voorkom incidentenpolitiek. Incidenten horen bij het leven maar mogen niet continu leiden tot nieuw beleid en daarmee nieuwe regels en verantwoording.

De aanpassingen vragen om een rigoureuze andere benadering van verantwoording, waarbij:

• we dit jaar stoppen met tien registraties, omdat deze schijnzekerheid opleveren
• we accepteren dat risico’s en incidenten bij het leven horen
• we werken en leven in de geest van de wet en toetsen registraties op meerwaarde voor zorgmedewerkers, patiënten en cliënten
• we erkennen dat er altijd een klein percentage kwaadwillenden zijn, die misbruik trachten te maken van een systeem
• we merken de grondhouding van vertrouwen en hebben geen last van de maatregelen die gelden voor de ‘kwaadwillenden’
• we stoppen met zekerheid zoeken in de protocollen- en richtlijnen industrie.

We staan aan de vooravond van landelijke verkiezingen. Kiezers in Nederland gaan het verschil maken. Een nieuwe regering krijgt veel problemen op het bordje. Zo stapelen zich ook de problemen in de zorg op. Iedereen is het erover eens dat verantwoording en de daarmee gepaard gaande administratieve lasten al jarenlang een groot probleem zijn. Er zijn diverse rapporten verschenen en veel oplossingen gelanceerd. Ondanks alle goede bedoelingen zijn de registratielasten de afgelopen jaren met 5 procent toegenomen.

Het rapport van de RVS ‘Is dit wel verantwoord?’, beschrijft uitgebreid de Gordiaanse knoop waarin verantwoording voor zorgend Nederland is gevangen. De RVS geeft ook uitgebreid advies over een oplossingsrichting om de knoop door te hakken. Wij kunnen ons vinden in de oplossingsrichtingen, maar we zijn bevreesd dat het verminderen van administratieve druk in de zorg te langzaam gaat en niet snel genoeg tot resultaten leidt. 

Wachtlijsten nemen toe, net als de uitstroom van zorgpersoneel. Toegankelijkheid van zorg én kwaliteit staan al lange tijd onder druk, mede door de doorgeschoten verantwoordingsdrift. De problemen nemen al jaren toe en ingrepen zijn niet effectief geweest. Daarom komen wij ook zelf in actie en nemen de regie om snel tot een merkbare reductie van verantwoordingslasten te komen.

Het moet anders! Wie doet er mee?

Inge Borghuis en Jeroen Lambriks, bestuurders Amstelring
Patricia Esveld, Marc Verbraak en Rob Storms, bestuurders Propersona
Jos Brinkmann, bestuurder en Albert Blom; psychiater-directeur, GGZ Noord-Holland-Noord
Felicia Brandsma, Vincent Schouten en Miriam Haagh, bestuurders Brabantzorg
Irma Harmelink, bestuurder Elver
Wiko Vlasblom, bestuurder Vivium

En mede ondersteund door: 
Ben van Gent en Johan Groen, voormalig zorgbestuurders 
Jan Moen, emeritus hoogleraar 
Bianca Beersma, Professor VU Amsterdam