Amstelring pakt medicijnverspilling aan
Amstelring sluit zich aan bij de oproep van de Zorgambassade. Dit doen we omdat onze zorgmedewerkers dagelijks zien hoeveel ongebruikte medicijnen er worden weggegooid. Een pijnlijke realiteit, zeker met het oog op tekorten in de (inter)nationale gezondheidszorg. Deze gedeelde frustratie en de noodzaak tot verandering vormen de kern van de krachtige oproep van de Zorgambassade. Bekijk de video waarin ook onze eigen collega’s aan het woord komen en hun ervaringen delen.
De urgentie om verspilling tegen te gaan, wordt binnen onze organisatie gevoeld.
“In de wereld en zelfs in Nederland zijn er tekorten aan medicijnen. Tegelijkertijd gooien wij onnodig potentieel bruikbare voorraad weg. Helaas kan dat niet anders, omdat de medicijnen op naam worden geleverd. Met pijn in ons hart gooien we daarom veel ongebruikte medicijnen in de chemische-afvalton.”
De gezondheidszorg, waaronder wij als Amstelring, heeft als kerntaak het welzijn en de gezondheid van mensen te verbeteren. Maar de grootschalige productie en verspilling van medicijnen leidt tot veel uitstoot van broeikasgassen en onnodig gebruik van grondstoffen. Daarmee draagt de gezondheidszorg flink bij aan de klimaatcrisis.
De paradox is: de sector die mensen gezond wil maken, maakt de planeet (en daarmee indirect ook mensen) ziek. Amstelring draagt bij aan dit probleem en wil dit doorbreken door medicijnverspilling actief aan te pakken.
Hanke Bulthuis, beleidsadviseur duurzaamheid voor het thema medicijnen, benadrukt de noodzaak: “De zorgsector is verantwoordelijk voor 7% van de uitstoot van broeikasgassen, 4% van het afval en 13% van het grondstoffengebruik in Nederland. Het is schokkend dat 79% van die 13% grondstoffen wordt gebruikt voor het produceren van medicijnen. Dat is ongelofelijk veel. Wij zijn onderdeel van de (eerder genoemde) paradox en daarom moeten we hier iets aan doen.”
Ambitieuze doelen en de eerste stappen
Amstelring heeft zich via de Green Deal Duurzame Zorg 3.0 gecommitteerd om de klimaatimpact van medicijnen te verlagen. De ambitie is om in 2030 duurzame keuzes te maken rondom farmacotherapie, verstrekkingen, voorraadbeheer en afvoer van medicijnresten.
De jaren 2025 en 2026 staan in het teken van bewustwording en inzicht verkrijgen. Hanke Bulthuis licht toe: “We zijn gestart met het project ‘Meten is weten’. Hiermee gaan we met een simpele telefoonapplicatie registreren welke medicijnen we weggooien en waarom. Dit inzicht is cruciaal om vervolgens gerichte verbeteracties in protocollen en werkprocessen door te voeren.”
Wat is er nodig? Meer ruimte én samenwerking
Hoewel wettelijke regelgeving het lastig maakt om ongebruikte medicijnen te hergebruiken, geloven we bij Amstelring dat er binnen de huidige regels veel verbetering mogelijk is.
Verpleegkundigen van woonzorgcentrum Willem Drees - Oostpoort pleiten voor een betere samenwerking: “Wij hebben een goede, duidelijke samenwerking nodig met de apotheker om open te staan voor ideeën vanuit de werkvloer. Een idee is om bepaalde medicijnen tijdens de laatste levensfase anoniem in de voorraad te leggen en deze pas te gebruiken als het daadwerkelijk gegeven wordt.”
De roep om verandering in de wetgeving is breed gedragen. Het goede nieuws is dat de landelijke handreiking ‘Werkvoorraad Geneesmiddelen’ wordt herzien. Hierin wordt gepleit voor meer ruimte voor zorginstellingen om hun werk- en noodvoorraden slimmer in te zetten om verspilling te voorkomen.
Hanke Bulthuis vat de uitdaging samen: “Het aanpassen van de wet- en regelgeving zou zeker helpen. Het hergebruiken van medicijnen zou een grote impact hebben. Hoewel de wet soms lastig is, is het niet waar dat we nu niks kunnen doen tegen verspilling. Zelfs binnen de huidige regels is er veel mogelijk om de medicijnverspilling te verminderen. Het is een samenspel tussen apotheek, voorschrijver, zorg, én cliënt/familie. Elke pil die niet wordt gemaakt, gegeven of wordt weggegooid, maakt het verschil.”